Hiền Nguyễn Trong bối cảnh các dự án Layer 2 dành cho Ethereum đang phát triển mạnh mẽ, ZKsync đã nổi lên như một ngôi sao sáng, tiên phong trong việc sử dụng công nghệ Zero-knowledge để tương thích với Ethereum Virtual Machine (EVM). Vậy ZKsync là gì? Điều gì làm cho ZKsync trở nên đặc biệt trong số các dự án Layer 2? Hãy cùng crypto98 khám phá chi tiết về ZKsync qua bài viết dưới đây!
ZKsync là gì?
ZKsync là một giải pháp Layer-2 thuộc nhóm ZK-Rollups trên Ethereum, được phát triển bởi đội ngũ Matter Labs và nhận được sự hỗ trợ từ nhiều quỹ đầu tư lớn như a16z, OKX, Crypto.com, Bybit, ConsenSys… Dự án đã gọi vốn thành công với tổng số tiền hơn 458 triệu USD.
Để hiểu rõ hơn về ZKsync và cách hoạt động của nó, trước tiên chúng ta cần nắm vững khái niệm về Layer 2.
Vậy Layer 2 là gì?
Blockchain Layer 2 đề cập đến các giải pháp được xây dựng trên blockchain Layer 1 nhằm mở rộng khả năng hoạt động của blockchain mà không làm mất đi những ưu điểm cơ bản của Layer 1.
Mặc dù Layer 2 có thể áp dụng cho bất kỳ loại blockchain nào, hiện tại chỉ các giải pháp Layer 2 của Ethereum mới nhận được sự quan tâm đáng kể từ cộng đồng đầu tư và người dùng. Điều này cho thấy sự phát triển mạnh mẽ và xu hướng ưa chuộng các giải pháp Layer 2 trên Ethereum trong cộng đồng blockchain.
Tại sao Layer 2 chủ yếu phát triển trên Ethereum?
Giá trị của toàn bộ hệ sinh thái Ethereum lớn hơn nhiều và có số lượng người dùng hoạt động nhiều hơn so với các blockchain Layer 1 khác như BNB Chain và Solana. Điều này dẫn đến trải nghiệm người dùng bị ảnh hưởng khi phí gas tăng cao và tốc độ giao dịch chậm.
Điều này thúc đẩy sự phát triển và áp dụng các giải pháp Layer 2 trên Ethereum nhằm giải quyết các vấn đề này. Với mục tiêu giảm bớt gánh nặng cho Ethereum, các dự án Layer 2 cung cấp khả năng xử lý giao dịch nhanh hơn và phí thấp hơn, đồng thời thừa hưởng tính bảo mật và phi tập trung từ Ethereum, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dùng tham gia vào các hoạt động blockchain mà không phải lo lắng về chi phí và thời gian giao dịch.
Vậy ZKsync là gì?
ZKsync là một giải pháp mở rộng Layer 2 cho Ethereum, sử dụng công nghệ Zero-knowledge Rollup (ZK-Rollups). Công nghệ này cho phép thực hiện giao dịch nhanh chóng và tiết kiệm chi phí hơn, đồng thời đảm bảo tính an toàn từ Ethereum.
Ngoài ra, dự án ZKsync đã thành công tích hợp giải pháp zkEVM vào mạng chính, triển khai ZKsync Era vào tháng 3/2023. Đây là bước tiến quan trọng khi ZKsync dẫn đầu trong việc hoàn thiện công nghệ zkEVM.
zkEVM là một máy ảo hỗ trợ tính toán bằng chứng Zero-knowledge, hoàn toàn tương thích với EVM của Ethereum. Với zkEVM, ZKsync có thể thực hiện các tính toán Zero-Knowledge Proof (ZKP) và tương thích với cơ sở hạ tầng hiện có trên Ethereum, cho phép các nhà phát triển viết hợp đồng thông minh bằng ngôn ngữ Solidity truyền thống của EVM.
Điểm đặc biệt của dự án ZKsync
Tối ưu trong vận hành
Một trong những điểm khác biệt quan trọng nhất của ZKsync là các giao dịch gas thấp bằng ETH và các token ERC20. Giao dịch trên ZKsync diễn ra nhanh chóng và có chi phí thấp hơn so với Ethereum layer-1 và các giải pháp layer-2 khác như Optimism và Arbitrum. Công nghệ ZK-Rollups giúp ZKsync có thời gian xác thực giao dịch ngắn hơn và độ bảo mật cao hơn.
So sánh phí giao dịch giữa Ethereum layer-1 với các giải pháp layer-2 phổ biến khác. Nguồn: L2fees (14/06/2024)
Ngoài ra, ZKsync còn hỗ trợ NFT layer 2 và mã nguồn mở hoàn toàn để cộng đồng có thể tham gia đóng góp và phát triển.
Tính năng Account Abstraction
Account Abstraction, hay còn gọi là “smart contract hóa” các địa chỉ ví, cho phép các địa chỉ ví cá nhân trở thành hợp đồng thông minh để quản lý việc trả phí và xác thực giao dịch trên blockchain. Điều này mang lại các tiện ích như:
- Trả bằng bất kỳ token nào: ZKsync cho phép ví hỗ trợ hoặc tài trợ cho ví khác để chuyển đổi token thành ETH làm phí giao dịch.
- Không cần Seed phrase: Ví của ZKsync trở thành một social recovery wallet.
- Ký nhiều giao dịch cùng lúc: Các giao dịch có thể được tính theo lô, người dùng không cần phải ký từng giao dịch.
- Thanh toán tự động: Người dùng có thể lên lịch tự động chuyển tiền, gia hạn đăng ký, giống như Apple Pay nhưng là phi tập trung.
Áp dụng công nghệ zkEVM
zkEVM (zero-knowledge Ethereum Virtual Machine) là một máy chủ ảo cho phép tạo ra một bằng chứng dưới dạng zero-knowledge để xác minh độ chính xác. Công nghệ zkEVM hỗ trợ thực hiện và mở rộng các smart contract trên Ethereum, cho phép hợp đồng thông minh được phát triển trên ZKsync có khả năng tương thích cao với Ethereum nhờ vào việc thống nhất mã code và phương thức lập trình.
ZKsync thực sự đã và đang khẳng định vị trí của mình trong hệ sinh thái Ethereum với những cải tiến vượt bậc, hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích cho người dùng và nhà phát triển trong thời gian tới.
Thông tin về token của ZKsync
Tên token: ZKsync Token
Token: ZK
Blockchain: ZKsync
Chuẩn token: ERC-20
Hợp đồng: Đang cập nhật…
Công dụng token: Tiện ích, Quản trị
Tổng cung: 21.000.000.000 ZK
Cung lưu hành: Đang cập nhật…
Tỷ lệ phân bổ token ZK:
- Token Assembly: 29.3%
- Team: 16.1%
- Investors: 17.2%
- Airdrop: 17.5%
- Ecosystem Initiatives: 19.9%
Theo thông tin được công bố trước đó về đợt airdrop của ZKsync, 66.6% tổng cung sẽ được dành cho cộng đồng và 33.3% còn lại sẽ dành cho các nhà đầu tư cũng như đội ngũ phát triển. ZKsync đã công bố 13 dự án được phân bổ airdrop và đưa ra thông báo giải đáp thắc mắc về các tiêu chí cũng như số lượng ZK được phân bổ cho các ví đạt điều kiện nhận airdrop.
Community (66.6%):
- Airdrop: 17.5% (Người dùng sẽ chiếm 89% và 11% còn lại là người đóng góp)
- Khuyến khích sự phát triển của hệ sinh thái: 19.9%
- Token Assembly: 29.3%
Team & Investors:
- Team: 16.1%
- Investors: 17.2%
Đội ngũ phát triển của dự án
Dự án ZKsync được phát triển bởi Matter Labs, một công ty có trụ sở tại Berlin với phần lớn thành viên đội ngũ sống tại châu Âu. Công ty này có nhiều thành viên ẩn danh, chỉ có CEO Alex Gluchowski và một số quản lý cấp cao khác được công khai để đại diện cho công ty.
Matter Labs đi đầu trong việc phát triển giải pháp mở rộng cho Ethereum dựa trên công nghệ ZK. Tầm nhìn của Matter Labs là xây dựng một Layer 2 theo mô hình Rollup để tiết kiệm phí gas và không hạn chế hiệu suất hoạt động, tương thích với EVM và hỗ trợ ứng dụng tổng quát viết bằng ngôn ngữ Solidity.
Tình hình phát triển của ZKsync trong nửa đầu năm 2024
Theo dữ liệu từ DefiLlama, tổng tài sản được khóa (TVL) trên ZKsync đã dao động trong khoảng từ 123 triệu USD đến 182 triệu USD trong 6 tháng đầu năm 2024.
Hệ sinh thái ZKsync đang mở rộng nhanh chóng với hơn 100 dự án đã phát triển và tích hợp vào hệ sinh thái.
Kết luận
Thông qua bài viết trên, Crypto98 đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan về dự án ZKsync, một dự án tiên phong trong việc phát triển và ứng dụng công nghệ ZK-Rollups trong blockchain để giải quyết các vấn đề phí gas và hiệu suất hoạt động của các giao dịch trên Ethereum.