Hiền Nguyễn Oracle là một thuật ngữ công nghệ thông tin được sử dụng để chỉ hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu lớn. Tuy nhiên Oracle trong crypto lại mang ý nghĩa khác khi nó được xây dựng dựa trên công nghệ blockchain. Nếu như bạn đang chưa biết Oracle là gì trong crypto, cách hoạt động của Oracle như thế nào kèm những dự án Blockchain Oracle tiềm năng thì bạn hãy xem thông tin chi tiết ngay sau đây.
Oracle là gì trong crypto?
Oracle là gì trong crypto?
Oracle trong crypto là thuật ngữ được dùng để mô tả việc đưa dữ liệu từ bên ngoài thế giới thực vào trong blockchain để thực thi các hợp đồng thông minh.
Một ví dụ để bạn hiểu hơn về nhiệm vụ của Oracle trong crypto và blockchain như sau:
Giả sử Minh và Hùng muốn đặt cược vào kết quả của một cuộc đua ngựa. Số tiền đặt cược là 100 USD và chúng được ký quỹ bằng một hợp đồng thông minh, Minh đặt cược 50 USD cho đội X còn Hùng đặt cược 50 USD cho đội Y. Làm thế nào để hợp đồng thông minh biết nên đưa tiền cho Minh hay Hùng khi trận đấu kết thúc?
=> Giải pháp là cần phải có một cơ chế Oracle để truy xuất các kết quả chính xác ngoài chuỗi và phân phối chúng đến blockchain một cách an toàn và đáng tin cậy. Nếu như đội X thắng, thông qua Oracle thì hợp đồng thông minh sẽ thực hiện gửi số tiền sang cho Minh và ngược lại, nếu như X thua thì số tiền cược sẽ được hợp đồng thông minh gửi cho Hùng.
Oracle trong crypto cung cấp cho hệ sinh thái Web 3.0 một phương pháp để kết nối với các hệ thống kế thừa hiện có, các nguồn dữ liệu và các tính toán nâng cao.
Oracle là gì trong crypto?
Oracle trong crypto giải quyết vấn đề gì?
Hạn chế chính của các hợp đồng thông minh (smart contract) là chúng không thể kết nối với dữ liệu bên ngoài hệ thống blockchain gốc của chúng theo bất kỳ cách nào.
Khuyến nghị cuốn sách sẽ thay đổi cuộc đời bạn – Bởi Hoài Phong: Sách Cộng+
Các dữ liệu bên ngoài được gọi là off-chain hay dịch ra là dữ liệu ngoài chuỗi trong khi dữ liệu được ghi lại trên blockchain được gọi là “on-chain” hay trên chuỗi.
Các blockchain đạt được sự đồng thuận mạnh mẽ về tính xách thực của giao dịch bằng cách tách biệt có mục đích khỏi các hệ thống bên ngoài, chẳng hạn như ngăn chặn các cuộc tấn công, loại bỏ chi tiêu kép hay giảm thời gian offline của mạng. Để tương tác an toàn với các hệ thống off-chain từ bên ngoài blockchain và thu hẹp khoảng cách giữa hai môi trường, blockchain sẽ cần một phần cơ sở hạ tầng bổ sung được gọi là “Oracle”.
Rất nhiều trường hợp cần sử dụng các smart contract như DeFi yêu cầu kiến thức về dữ liệu trong thế giới thực hay những sự kiện xảy ra ngoài chuỗi. Oracle có nhiệm vụ quan trọng trong việc giải quyết vấn đề này khi cung cấp một cổng chung cho các dữ liệu bên ngoài vào blockchain mà vẫn duy trì được hoạt động bình thường của blockchain và sự bảo mật của nó.
=> Tóm lại: Oracle sẽ giúp đưa thông tin từ thế giới thực vào blockchain với sự chính xác, giải quyết vấn đề thao túng dữ liệu và bảo vệ tính minh bạch của thông tin.
3 dạng thông tin chính được Oracle đưa vào blockchain
Có 3 dạng thông tin cơ bản mà hệ thống Oracle trong crypto sẽ đưa vào blockchain đó là:
Cập nhật phân tích & tin quan trọng nhất qua kênh Telegram
- Crypto Market Data: những thông tin về biến động giá hàng ngày của các coin/token là dữ liệu off-chain cần đưa vào blockchain. Ví dụ như việc lấy thông tin từ Coinmarketcap hay Coingecko vào blockchain có tính năng liên quan tới giao dịch coin/token.
- Enterprise Services: là những dữ liệu phục vụ cho hoạt động của doanh nghiệp, nếu một doanh nghiệp muốn áp dụng blockchain vào hoạt động của mình thì sẽ cần giải pháp để đưa các số liệu thực vào blockchain, điều này cũng cần sự trợ giúp của Oracle.
- Real World Data: là những dữ liệu thực tế có thể đưa vào blockchain như nhiệt độ, kết quả của trận đấu, thời tiết…
Các loại Oracle hiện nay
Với phạm vi rộng lớn của các nguồn tài nguyên ngoài chuỗi, các Oracle sẽ có nhiều tính năng và mục đích khác nhau nhằm cung cấp thông tin cho blockchain. Các hợp đồng thông minh không chỉ cần nhiều loại dữ liệu bên ngoài và tính toán khác nhau mà còn yêu cầu nhiều cơ chế phân phối với các mức độ bảo mật khác nhau.
Input Oracles
Input Oracles có thể hiểu là Oracle cung cấp dữ liệu đầu vào, là loại Oracle được công nhận rộng rãi nhất hiện nay. Các Input Oracle sẽ lấy dữ liệu từ thế giới thực (off-chain) và đưa nó lên mạng blockchain để sử dụng cho việc vận hành các hợp đồng thông minh.
Ví dụ của Input Oracles điển hình chính là Chainlink (LINK) – giải pháp Oracle hàng đầu hiện nay, cung cấp cho các hợp đồng thông minh DeFi quyền truy cập trực tuyến vào dữ liệu thị trường tài chính.
Output Oracles
Ngược lại với Input Oracles là Output Oracles với chức năng lấy dữ liệu từ blockchain ra ngoài, cho phép các hợp đồng thông minh gửi lệnh đến các hệ thống ngoài chuỗi để kích hoạt chúng thực hiện các hành động nhất định.
Ví dụ như: các hợp đồng thông minh thông qua Oracle thông báo cho ngân hàng thực hiện thanh toán hay yêu cầu nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ dữ liệu thực hiện việc lưu trữ dữ liệu theo hợp đồng hoặc ping hệ thống IoT để mở khóa cửa xe sau khi khoản thanh toán cho thuê trên chuỗi được thực hiện.
Cross-Chain Oracles
Cross-Chain Oracles được hiểu là Oracle chuỗi chéo, Oracle này thể đọc và ghi thông tin giữa các blockchains khác nhau. Giúp cho khả năng tương tác để di chuyển cả dữ liệu và tài sản giữa các blockchain, chẳng hạn như sử dụng dữ liệu trên một blockchain này để kích hoạt một hành động trên một chuỗi của blockchain khác hoặc kết nối các tài sản giữa nhiều blockchain để chúng có thể được sử dụng bên ngoài blockchain gốc.
Ngoài ra, Oracle cũng có thể được phân làm 2 loại đó là:
+ Nhà cung cấp dịch vụ Oracle (Oracle Services Providers): những blockchain khác nhau sẽ lấy dữ liệu từ các Oracle Services Providers để thực hiện chức năng cho blockchain của mình.
Ví dụ Chainlink, Band, WINkLink, Pyth, Tellor, Dia, Nest, Zap…
+ Oracle riêng (Internal Oracle: là những blockchain xây dựng giải pháp Oracle riêng để phục vụ cho nhu cầu xây dựng dự án của chính blockchain đó.
Ví dụ của loại Oracle này là UMA, Maker và Augur
TOP 3 dự án Oracle hàng đầu hiện nay
Chainlink (LINK)
Chainlink là một blockchain Oracle lớn nhất hiện nay khi được xây dựng trên mạng của Ethereum với sự bảo mật cao và tính linh hoạt. Chainlink cung cấp nguồn cấp dữ liệu off-chain quan trọng cho các hợp đồng thông minh phức tạp chạy trên blockchain.
Chainlink có thể tích hợp liền mạch nguồn cấp dữ liệu trong thế giới thực vào các hợp đồng thông minh on-chain. Ngoài ra, Chainlink hiện đang đảm bảo hơn 14 tỷ USD từ các giao thức phi tập trung hàng đầu như Aave, Compound, Venus và một số các giao thức DeFi khác.
Universal Market Access (UMA)
UMA là dự án Oracle phi tập trung được đánh giá cao tiếp theo mà các bạn có thể quan tâm. UMA là chữ viết tắt của từ Universal Market Access, dịch ra là tiếp cận thị trường toàn cầu. UMA có thể giúp người dùng tạo các tài sản tổng hợp khác nhau trên blockchain của Ethereum.
Trọng tâm chính của UMA là thị trường tài chính phái sinh phi tập trung. Giao thức nhằm mục đích mang lại sự phân quyền cho lĩnh vực phái sinh trên blockchain và loại bỏ các rào cản ngăn cản để giúp nhà đầu tư trên toàn thế giới đều có thể tham gia vào.
WINklink (WIN)
WINkLink là dự án Oracle hoàn chỉnh đầu tiên được xây dựng trên hệ sinh thái của TRON. Mạng Oracle phi tập trung này đảm bảo tính bảo mật của việc thực thi hợp đồng thông minh. Nó hoàn thành điều này bằng cách liên kết thế giới thực với không gian blockchain.
Ngoài ra, WINLink nhằm mục đích chuyển tiếp các nguồn cấp dữ liệu đáng tin cậy và có thể xác minh được. Nó đạt được điều này bằng cách sử dụng token WIN của nó.
Nhược điểm của Oracle trong crypto là gì?
Oracles yêu cầu sự tin tưởng, các nguồn dữ liệu được Oracles sử dụng để lấy và truyền thông tin tới các hợp đồng thông minh phải đáng tin cậy. Nếu dữ liệu được cung cấp bởi các hợp đồng thông minh cho Oracles bị lỗi, các lo ngại về bảo mật sẽ được đặt ra liên quan đến tính hợp lệ của hợp đồng thông minh đang thực thi.
Một biện pháp khắc phục cho điều này là yêu cầu dữ liệu từ nhiều Oracles thay vì từ một Oracles duy nhất. Hợp đồng thông minh cũng có thể được lập trình để hoàn toàn không thực thi nếu hai đối tượng của hợp đồng đó không thống nhất ý kiến.
Trên đây là những thông tin về Oracle trong crypto là gì cũng như những dự án Oracle tiềm năng hiện nay. Nếu như bạn còn thắc mắc gì liên quan tới Oracle trong blockchain thì có thể để lại comment để được giải đáp trong vòng 24h.