Hiền Nguyễn Chắc chắn mọi người đã quen thuộc với các khái niệm như Staking và Liquid Staking, nhưng “Restaking” vẫn khá mới mẻ và nhiều người chưa biết đến. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá tổng quan về khái niệm “Restaking”, một khái niệm đang trở nên phổ biến trong thời gian gần đây.
Restaking là gì?
Để hiểu rõ hơn về “Restaking”, trước hết chúng ta cần tìm hiểu về khái niệm “Staking”. Staking là một cơ chế phổ biến trong một số mạng lưới blockchain sử dụng chứng minh đẳng cấp (PoS) hoặc chứng minh đẳng cấp có ủy quyền (DPoS). Trong đó, các tham gia (như các nhà xác thực hoặc người gửi ủy thác) khoá một số lượng tiền điện tử nhất định để hỗ trợ hoạt động của mạng và nhận lợi nhuận từ việc này.
Với khái niệm “Restaking”, nó đơn giản là quá trình tái đầu tư hoặc triển khai lại các tài sản trong mạng lưới blockchain, ví dụ như Ethereum. Restaking giúp tận dụng cơ chế “lãi suất kép” bằng cách tái đầu tư lợi nhuận thu được, từ đó tăng lợi nhuận và đồng thời tạo động lực cho sự tăng trưởng dài hạn.
Ví dụ, trong mạng lưới Ethereum, mặc dù là một trong những mạng PoS an toàn nhất, hệ thống đặt cọc ETH hiện tại không hoạt động. Điều này đã dẫn đến sự phát triển của các công cụ phái sinh đặt cược thanh khoản, cho phép người dùng chuyển ETH đặt cược thành mã thông báo phái sinh để sử dụng trong DeFi. Restaking Ethereum mở ra một cơ hội mới, cho phép các dự án phi tập trung khác sử dụng tài sản đặt cọc trên Ethereum để cải thiện tính bảo mật và nhận phần thưởng từ mạng và giao thức mà họ tham gia đặt lại.
Tuy Restaking là một cơ chế mới và chưa được áp dụng rộng rãi, nhưng các dự án như EigenLayer đã bắt đầu sử dụng nó. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ sử dụng một số thông tin từ hoạt động của EigenLayer để giải thích cách hoạt động của “Restaking”.
Sử dụng Restaking mang lại nhiều lợi ích
- Tăng cường bảo mật: Đặt lại cho phép người dùng đặt cọc các mã thông báo tương tự trên chuỗi khối chính và các giao thức khác, từ đó tăng cường bảo mật cho tất cả các mạng đồng thời. Việc này giúp làm giảm nguy cơ tấn công và tăng tính ổn định của hệ thống.
- Phần thưởng cao hơn: Mặc dù có nhiều rủi ro hơn đối với việc lừa đảo, nhưng người đặt lại sẽ nhận được phần thưởng đặt cược cao hơn nếu chấp nhận nhiều rủi ro hơn. Điều này khuyến khích người dùng tham gia vào quá trình đặt lại và đóng góp vào tính bảo mật của mạng.
- Quản lý tài nguyên: Đặt lại là một phương pháp quản lý tài nguyên để đặt cược phi tập trung. Với EigenLayer và các dự án khác, đặt lại sử dụng Mã thông báo đặt lại lỏng (LRT), một phiên bản linh hoạt của mã thông báo đặt cọc, nhằm thu được nhiều giá trị hơn từ mã thông báo đặt cọc. Điều này hỗ trợ người đặt cược, các mạng khác và chính giao thức đặt lại.
- Phát triển và nghiên cứu: Việc đặt lại đang là một câu chuyện ngày càng phát triển, và nhiều dự án đang nghiên cứu các cách tốt nhất để sử dụng tài nguyên đặt lại hoặc đóng vai trò là nhà cung cấp tài nguyên đặt lại. Điều này đem lại cơ hội cho sự phát triển và cải thiện của hệ thống blockchain và DeFi.
Tóm lại, Restaking không chỉ là một công cụ để tăng cường tính bảo mật và lợi nhuận mà còn là một phương pháp quản lý tài nguyên và một lĩnh vực nghiên cứu tiềm năng trong ngành blockchain và DeFi.
Mô hình hoạt động của Restaking
Mô hình hoạt động của EigenLayer – Restaking
Một phương pháp đặt lại khác là đặt lại thanh khoản, sử dụng mã thông báo đặt cược lỏng (LST). Người đặt cược gửi tài sản của họ và nhận mã thông báo đại diện cho cổ phần của mình từ trình xác thực, sau đó đặt cọc LST trên giao thức đặt lại. Tuy nhiên, hiện tại, việc gửi khoản tiền gửi đặt lại thanh khoản trên EigenLayer đã tạm dừng.
Sau khi mã thông báo được gửi thông qua giao thức đặt lại, người dùng có thể sử dụng các ứng dụng phân quyền (dApp) để đặt lại mã thông báo của họ. Các dApp này, được biết đến trên EigenLayer dưới dạng Dịch vụ Xác thực Tích cực (AVS), cung cấp cơ sở hạ tầng bảo mật thông qua việc đặt lại.
Người xác thực và người đặt cược người đề cử trong các nút của họ nhận được phần thưởng bổ sung liên quan đến số lượng giao thức bổ sung được xác thực. EigenLayer cho biết, các hệ thống có thể sử dụng các dịch vụ như các lớp dữ liệu sẵn có, máy ảo mới, mạng thủ môn, mạng oracle, cầu nối, sơ đồ mật mã ngưỡng và môi trường thực thi đáng tin cậy. Tuy nhiên, hiện tại, các dịch vụ này chưa sẵn có để đặt lại.
Ưu điểm của Restaking
Tăng lợi nhuận: Restaking cho phép người dùng tái đầu tư tài sản đã stake mà không cần giải phóng chúng, mà thay vào đó tiếp tục đặt cược ở các nền tảng khác. Điều này dẫn đến việc lợi nhuận của bạn được coi như đã tăng gấp đôi, vì bạn vẫn được công nhận là đang giữ một lượng tài sản đang được stake. Bạn có thể tiếp tục thế chấp tài sản này để vay thêm stablecoin và tăng tài sản của mình một cách nhanh chóng.
Tăng bảo mật cho mạng lưới: Với việc càng nhiều tài sản được stake, mạng lưới sẽ trở nên mạnh mẽ hơn, có giá trị hơn và thu hút được nhiều dự án xây dựng trên mạng lưới hơn. Điều này cung cấp một cơ sở vững chắc và bảo mật cho hệ thống blockchain.
Tạo ra sự linh hoạt trong việc sử dụng tài sản: Người dùng có thể đặt cược tài sản vào các Validator khác nhau, từ đó tăng cường sức mạnh staking của tài sản gốc. Đồng thời, việc này cung cấp sự linh hoạt cho thanh khoản trong thị trường DeFi, giúp tăng tính khả dụng của tài sản và tiếp cận các cơ hội đầu tư khác nhau.
Nhược điểm của Restaking
Tăng rủi ro thất thoát tài sản: Khi các Nodes trong mạng lưới blockchain gặp lỗi hoặc thực hiện hành vi xấu, tài sản của người dùng có nguy cơ bị mất mát hoặc bị chiếm đoạt một phần hoặc toàn bộ. Điều này tạo ra một mức độ rủi ro cao đối với người dùng khi tham gia vào quá trình Restaking.
Rủi ro từ Smart Contract: Mạng lưới có thể bị tấn công thông qua các lỗ hổng trong Smart Contract, gây mất mát tài sản cho người dùng. Tuy nhiên, các dự án sử dụng Restaking có thể có khả năng khó bị tấn công hơn nhờ vào tính bảo mật cao hơn của giao thức.
Bong bóng tài sản: Việc tăng giá trị tài sản thông qua các token có thể tạo ra hiện tượng bong bóng tài sản, khiến cho giá trị của token tăng quá nhanh và không đồng đều với nền tảng và dự án thực tế. Đồng thời, việc tài sản đã stake được sử dụng làm thế chấp để tạo ra các đồng stablecoin mới có thể khiến tài sản của người dùng dễ bị thanh lý gấp nhiều lần khi thị trường biến động mạnh.
Kết luận
Cơ chế “Restaking” thực sự là một cơ hội tiềm năng trong tương lai mà các dự án cần xem xét để phát triển, bởi khả năng kích thích tăng trưởng tài sản nhanh chóng.
Tuy nhiên, việc hiểu rõ về cơ chế của bất kỳ giao thức đặt lại nào là điều quan trọng, cũng như nhận thức về cách nó ảnh hưởng đến bạn như là người đặt cược. Cần lưu ý rằng khái niệm này vẫn đang trong quá trình phát triển và cần thời gian để điều chỉnh. Đồng thời, bài viết này không cung cấp lời khuyên tài chính. Trước khi đầu tư vào bất kỳ giao thức nào, luôn quan trọng để tự nghiên cứu kỹ lưỡng và đảm bảo bạn hiểu rõ những rủi ro liên quan.