Hiền Nguyễn Vitalik Buterin, người sáng lập Ethereum, muốn blockchain này tập trung vào việc giải quyết triệt để vấn đề mở rộng quy mô, trở thành nền tảng công nghệ cho các dự án được xây dựng trên đó.
Vào tối ngày 28/03, Vitalik Buterin, nhà sáng lập Ethereum, đã đăng một bài blog trình bày quan điểm của mình về tương lai của blockchain tiền mã hóa hàng đầu thế giới sau khi thành công trong việc triển khai nâng cấp Dencun và giới thiệu EIP-4844/blobs cho mạng lưới.
Ethereum has blobs. Where do we go from here?https://t.co/P2cyf9sCwb
— vitalik.eth (@VitalikButerin) March 28, 2024
Điều này đánh dấu lần đầu tiên sau một thời gian dài Vitalik Buterin viết blog và tạo thread để trình bày chi tiết. Điều này diễn ra chỉ sau vài ngày khi Elon Musk đặt câu hỏi về lý do Vitalik Buterin ít sử dụng mạng xã hội Twitter như trước. Theo Coin68, từ sau khi tài khoản Twitter của Buterin bị hack vào tháng 09/2023, anh đã chuyển sang sử dụng các nền tảng mạng xã hội phi tập trung trên Ethereum như Farcaster.
Trong bài viết, Vitalik Buterin bắt đầu bằng việc nhận định rằng sau Dencun và việc ra mắt layer-2 mới có tên là “blobs” để lưu trữ dữ liệu, việc mở rộng quy mô trên Ethereum không còn là việc bắt đầu từ con số không (0) và đi đến con số một (1), mà đã chuyển sang giai đoạn từ một (1) đến nhiều (N).
Giai đoạn “từ 0 đến 1” tập trung vào việc xây dựng hạ tầng cho Ethereum, từ việc không có gì đến việc có một cơ sở hạ tầng như hiện nay. Đây là giai đoạn mà mạng lưới gặp nhiều khó khăn nhất, với khả năng mở rộng quy mô hạn chế và phí giao dịch cao, làm cản trở sự tiếp nhận rộng rãi và duy trì hoạt động ổn định của Ethereum.
Tuy nhiên, với Dencun, Ethereum đã bắt đầu tích hợp một lớp kiến trúc mới, sử dụng blobs để giảm phí giao dịch trên layer-2 và chuyển hoạt động của người dùng sang các giải pháp mở rộng quy mô layer-2 đó. Từ đó, Ethereum có thể cải thiện hiệu suất và mở rộng các khía cạnh mới. Các nhà phát triển giờ đây có một cơ sở để tiếp tục phát triển blockchain và đưa nó đến những đỉnh cao mới.
Tuy nhiên, Ethereum vẫn cần cải thiện để đảm bảo blobs được sử dụng hiệu quả nhất có thể, để chuyển Ethereum từ một hệ sinh thái layer-1 sang một mạng lưới tập trung vào các layer-2, với hầu hết ứng dụng được phát triển trên đó.
Nhà sáng lập Ethereum đã ví quá trình phát triển của mạng lưới như một đồ thị hình chữ S. Sau Dencun, Ethereum đã hoàn thành việc chuyển giao kiến trúc kỹ thuật từ giai đoạn tăng trưởng đột ngột (được biểu diễn bằng thân chữ S) sang giai đoạn ổn định trên Layer-1 và tập trung vào phát triển ứng dụng và mở rộng sự tiếp nhận trên Layer-2.
Đồ thị chữ S được Vitalik Buterin lấy để minh họa cho các giai đoạn phát triển của Ethereum
Do đó, nhà sáng lập của Ethereum đề xuất một giai đoạn phát triển tiếp theo của nền tảng này nên tập trung vào việc mở rộng khả năng tiếp cận dữ liệu (DAS – data availability sampling). Đây là một cơ chế được thiết kế để tăng khả năng mở rộng quy mô cho các layer-2 sau EIP-4844 bằng cách cho phép light node kiểm tra tính khả dụng của dữ liệu blockchain chỉ bằng cách tải xuống một phần thông tin. Điều này giúp giảm lượng dữ liệu cần lưu trữ trên blobs và tăng khả năng đưa dữ liệu lên blobs. Hơn nữa, DAS cũng giảm yêu cầu kỹ thuật khi chạy node vì lượng thông tin cần lưu trữ giảm đi, tạo cơ hội cho người dùng cá nhân tham gia vào mạng lưới thay vì phụ thuộc vào các tổ chức lớn.
Ngoài DAS, Vitalik Buterin cũng liệt kê 4 hướng phát triển cho các Layer-2 như sau:
1. Nghiên cứu cách nén dữ liệu để giảm kích thước giao dịch, tăng số lượng giao dịch có thể đưa vào mỗi block;
2. Xem xét giải pháp Plasma, đưa dữ liệu từ layer-2 về layer-1 trong các trường hợp đặc biệt;
3. Layer-2 cần tự mở rộng quy mô để tránh tình trạng phí gas tăng đột ngột sau khi áp dụng EIP-4844, như trường hợp gần đây của Base và Inscrption;
4. Tăng cường bảo mật, kiểm tra mã lập trình để ngăn ngừa lỗi, đưa các rollup từ stage 0 lên stage 2.
Vitalik Buterin kết luận: “Ethereum không chỉ là một hệ sinh thái tài chính đơn thuần nữa. Nó đã trở thành một giải pháp thay thế “full-stack” cho phần lớn các công nghệ tập trung hiện tại, thậm chí cung cấp những giải pháp không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác. Chúng ta cần phải nhớ điều này để tiếp tục xây dựng hệ sinh thái.”
Nhà sáng lập Ethereum cũng kêu gọi các dự án phát triển sản phẩm phải xây dựng giải pháp với tư duy của Ethereum thập kỷ 2020, vượt qua cái bóng của những năm 2010, tập trung vào kiến trúc layer-2, bảo đảm quyền riêng tư cho người dùng nhưng vẫn đảm bảo sự minh bạch bằng cách sử dụng công nghệ zk-proof, áp dụng các cơ chế chống tấn công sybil phi tập trung hơn, triển khai account abstraction cho ví và cung cấp những giải pháp quản trị cộng đồng Web3 mới.
So sánh tiêu chí của các ứng dụng Ethereum trong giai đoạn những năm 2010 và những năm 2020, theo Vitalik Buterin
“Chúng ta không còn lý do để trì hoãn nữa. Hiện nay, chúng ta đã có đủ công cụ cần thiết để xây dựng những ứng dụng thân thiện với người dùng, song vẫn bảo toàn triết lý phi tập trung. Đã đến lúc chúng ta đẩy mạnh công việc.” – Vitalik Buterin tuyên bố.